Een Brabantsche boerenroman

Lode van der Schelde, De Populieren Fluisteren (Zuid-Hollandsche Uitg. Mij, Den Haag).

De roman, waarmee Lode van der Schelde debuteert, behoort tot het welbekende genus boerenromantiek, dat ten onzent door Antoon Coolen vlijtig is beoefend in zijn Peelboeken. Coolen echter is boven dit genre uitgekomen in zijn latere werken; de auteur-Lode van der Schelde zit er nog midden in. Hij brengt den lezer naar het Brabant der vlasboeren, waar de populieren fluisteren; daarvan merkt men in zijn roman echter niet veel, want de dingen, die zich rond de hofstede ‘'t Schuttershof’ en de herberg ‘In den Ondank’, den pastoor Sander en het klooster afspelen, zijn verre van fluisterend. De schrijver schroomt niet het er dik op te leggen, zoodat men zelfs getuige kan zijn van een dramatisch inslaan van den bliksem, waarbij behalve een boom twee onkuische gelieven geveld worden. De erotiek speelt ook op de andere bladzijden een zeer groote rol; van het bedrijf en den maatschappelijken achtergrond dezer menschen krijgt men minder te hooren. Als gewoonlijk is een pastoor het geestelijk middelpunt van dit wereldje; zijn autoriteit is half die van den herder, half die van den moreelen politie-agent. Zijn invloed blijkt echter niet groot genoeg om Pol, den zoon van Charles en Monica, van het verkeerde pad af te houden. Pol is het slachtoffer van zijn slechte instincten, die hem onverbiddelijk leiden naar kerkroof en doodslag.

Van der Schelde heeft druk gebruik gemaakt van de dialectische taalvormen, die aan zijn verhaal een landelijk tintje geven: ook dit in den geest van Coolens vroegeren stijl. Maar naast goede beschrijvende bladzijden vindt men (meer naarmate men het slot nadert) oppervlakkige in ‘gewoon’ Nederlandsch gestelde stukken, die bedoeld zijn als snelle explicatie; die vallen uit den toon en zijn onvoldoende met de rest verbonden. Wij houden het dus maar met het dialect, voor deze gelegenheid, en met de spannende avonturen, die zich in de buurt van de populieren afspelen. De schrijver kan nog veel leeren.

De uitgave is extra royaal uitgevoerd en door Anton Pieck op de bekende wijze aangekleed en geïllustreerd.

M.t.B.