Charlotte Köhler
‘Carrière’ van Robert Neumann
Kon. Schouwburg

Van de soort litteratuur, die door Neumanns ‘Carrière’ vertegenwoordigd wordt, komt nu al een lucht van antiquiteit. Deze na-oorlogsche Britsche geestesgesteldheid is al zoo historisch geworden, dat men een weinig moeite heeft om zich er het vroegere effect nog van te herinneren. Er zijn enkele dingen, die blijven (of tenminste minder snel historisch zullen worden), maar daartoe zal ‘Carrière’ ongetwijfeld niet behooren, noch waarschijnlijk ‘Stervend Europa’ van Iwan Goll, waarmee het in het programma door den vertaler Defresne wordt vergeleken. De soort cynisme van dit werk is bedenkelijk grof en goedkoop, al is de Ubu-achtige kant ervan bij tijd en wijle wel vermakelijk; Neumann vervalt alleen in herhalingen en heeft geen motieven genoeg om de carrière van deze juffrouw van de vlakte voortdurend te varieeren. Als wij den baron, die handelt in blanke slavinnen en cocaïne, hebben gehad, is het welletjes; eigenlijk is het begin (het plastisch beschreven gevecht met Emma en den dikke) het pakkendst, omdat men dan nog frisch is. Maar wee ons gebeente, wanneer deze gijn van het bardecor in ernst ontaardt, en de juffrouw, die zoo goed de knepen van het vak kent, voor de zee komt te staan of een ouden lord met ‘kerkbeeldenoogen’ ontmoet! Dan baant zich de mode-litteratuur met het historisch luchtje in grooten overvloed een weg naar de zaal en men denkt in stilte: werd-ie nou maar weer lollig!

Dit is de eerste voordrachtsavond van Charlotte Köhler, waarbij ik mij soms heb verveeld. Natuurlijk weet zij met haar onvergelijkbaar talent ook van Neumann iets persoonlijks te maken; maar door de herhalingen wordt de oorspronkelijke komische kracht van de ‘rol’ op den duur monotoon. Het effect is daarbij dikwijls nogal ongelijk; naast een paar onweerstaanbare scènes staat een massa vlot gedane zinnen, waarvan men langzamerhand wat te veel krijgt. Bovendien leek mevr. Köhler mij gisteravond niet zoo op dreef als meestal het geval is. Alles bij elkaar geen indrukken, zooals men die bij het luisteren naar deze Argentina van de Nederlandsche voordrachtskunst pleegt op te doen.

De zaal reageerde met zeer hartelijk applaus.

M.t.B.