Nieuws

Activiteiten en recente publicaties met betrekking tot Menno ter Braak en het interbellum en andere literaire bijeenkomsten: 

 

15 januari 2024 - Ter Braakbiograaf Léon Hanssen schreef in de Volkskrant van zaterdag 13 januari 2024 een artikel getiteld Het sterfbed van Menno ter Braak is is met raadselen omgeven - en nu gratis af te halen. Klik hier om het artikel te lezen.
 

4 december 2023 - Rob Groenewegen, biograaf van Jo Otten en Victor van Vriesland, gaat de biografie schrijven van de befaamde romanschrijver Arthur van Schendel (1874-1946). Het Nederlands Letterenfonds en het Jaap Harten Fonds ondersteunen dit project. Uitgeverij In de Knipscheer is voornemens het boek te publiceren. Lees hier het persbericht.
 

28 oktober 2023 - Vestdijk symposium. Op zaterdagmiddag 28 oktober 2023 vond in het Theater van de Openbare Bibliotheek Amsterdam het symposium ‘Vestdijk en de geschiedenis’ plaats met een viertal grote sprekers die op boeiende wijze zullen nagaan hoe Vestdijk oude en recente geschiedenis in zijn romans verwerkte. Lees hier meer over het symposium en de sprekers.

Vrijdagmiddag 20 oktober 2023 vond in de UB van Leiden weer een middag plaats met bijzondere aandacht voor de boeken uit de bibliotheek van Menno ter Braak en E. du Perron. Dit jaar stond de middag in het teken van de houding van Ter Braak ten opzichte van Amerika, Du Perron en André Malraux en de relatie tussen Ter Braak en Kurt Lehmann/Konrad Merz, Helmut Salden en Albert Vigoleis Thelen en de band tussen de historicus Johan Huizinga en Ter Braak. Lees er meer over op de website van de UB.

Juni 2023: Verschenen van Rob Groenewegen, Weerloos tegenover alles, Het leven van Victor E. van Vriesland, Uitgeverij Atlas Contact
Rob Groenewegen promoveerde op een biografie van de Rotterdamse schrijver J.F. Otten (1901-1940), Te leven op duizend plaatsen. Op dit moment werkt hij aan een biografie van de romanschrijver Arthur van Schendel (1874-1946).


Maandag 27 maart 2023 overleed programmamaker, schrijver en zanger Wim de Bie op 83-jarige leeftijd. Lezers van het Parool delen herinneringen aan hem. In de krant memoreert M. Wiegmans De Bie's lidmaatschap van het Comité van Aanbeveling van onze stichting:
'Hij vroeg iedereen of hij licht hurkend langs mocht lopen'
Toen ik een keer in Athenaeum Boekhandel stond te lezen, kwam Wim de Bie binnen en vroeg hij alle bezoekers – ook mij – of hij licht hurkend langs mocht lopen, waarbij hij schuin naar boven keek – naar de titel van het boek dat wij, bezoekers, in handen hadden. Hij gaf je het gevoel dat het maar éven nodig was, als een dokter die ons een prik moest geven – het zou zo weer over zijn. Vriendelijk maar zeer beslist, het had ook een van zijn typetjes kunnen zijn. ‘Ja, ik heb het al gezien, dank u!’ In heel korte tijd had hij alle bezoekers zo ‘gescreend’.
Ik heb nog vaak aan dat moment teruggedacht: wat bezielde hem? Er liep geen camera met hem mee. Er zal ongetwijfeld ironie in het spel zijn geweest – maar hij had ook een hele serieuze kant. Aan het werk – van Heidegger meen ik – dat ik in handen had, zal het wel niet hebben gelegen. Wat het met hém deed om al die boektitels te registreren? Bracht hij de intellectuele ’staat’ van Nederland in kaart? Of was het gewoon nieuwsgierigheid? Dat hij intussen niet vies was van ‘moeilijke’ boeken, mag blijken uit zijn lidmaatschap van het Comité van Aanbeveling van de Stichting Menno ter Braak: literatuur en filosofie waren hem niet vreemd, de ironie van het simplisme is niet uit een simplistisch wereldbeeld ontstaan.
M. Wiegmans (bron: het Parool, 29 maart 2023)


Januari 2023: Daniel Cunin schreef een beschouwing naar aanleiding van de Franse vertaling van Het nationaalsocialisme als rancuneleer getiteld À la découverte de l’essayiste Menno ter Braak pour qui «la rancune est l’un des phénomènes majeurs de notre culture» op de website van Les plats pays. Les plat pays is een website van de Vlaams-Nederlandse culturele instelling Ons Erfdeel vzw. Ze brengen context bij de kunst, taal, geschiedenis, literatuur en sociale ontwikkelingen uit de Lage Landen. De website bestaat ook in een Nederlandse en Engelstalige versie.
 

Op 24 november 2022 van 13:00 tot 17:15 vond in de Leidse Universiteitsbibliotheek de jaarlijkse Menno ter Braak- en E. du Perronmiddag plaats. Sprekers waren:

Jacqueline Bel ('Ik ben door jouw schuld geheel vermultatuli'd.' Du Perron, Ter Braak en de canon)

Reinder Storm (Du Perron een bibliofiele vandaal)

Arno Kuipers (Eva in de bibliotheek. Carry van Bruggen (en andere schrijfsters) en Ter Braak)

Mathijs Sanders (Het demasqué der standpunten. Menno ter Braak leest F. Bordewijk).

 

Bij de Walburgpers is in september 2022 Wachten op oorlog. De Franse literaire wereld onder de dreiging van het fascisme van Rob Luckerhof verschenen. "Aan de hand van de levens van de boekverkopers Adrienne Monnier en Sylvia Beach en de schrijvers André Gide, André Malraux en de Nederlander Eddy du Perron, ontrafelt Rob Luckerhof de intriges binnen het literaire circuit van Parijs tijdens het interbellum".

Veel over het Schrijverscongres in Parijs waar Ter Braak zijn rede 'Pour la défense de la culture' hield.

 

Frank van Dijl besprak op 6 augustus 2022 De propria Curesartikelen 1923-1925  op Tzum: "Ter Braak was dan misschien geen groot scheppend literator, als criticus en chroniqueur (hij schreef vele literaire kronieken voor Het Vaderland waar hij in 1933 benoemd werd tot literair redacteur) was hij de grootste." Zie ook De artikelen over emigrantenliteratuur 1933-1940


Tijdgenoten van alle mensen: Een herwaardering van E. du Perron en Menno ter Braak als vrij-zwevende intellectuelen. Lezing door Léon Hanssen voor het E. du Perron Genootschap op 21 mei 2022 in de Vossiuszaal van de Universiteitsbibliotheek Leiden. De tekst werd uitgegeven in Cahiers voor een lezer door het E. du Perron Genootschap en is te bestellen via info@edpg.nl.


Marianne Dautrey besprak Le national-socialisme, doctrine de la rancune in Le Monde  van 13 mei 2022. Zie pagina Secundaire Literatuur.

 

Op 11 mei 2022 hield Ton Langelaan een lezing over de Filmliga in Ons Raadhuis in Velp.

 

Bespreking door Kees Moerbeek in Boeddhistisch Dagblad van 20 maart 2022 van de heruitgave van Het nationaalsocialisme als rancuneleer.

 

2022: Ewoud Kieft schreef een profiel van Menno ter Braak in De Groene Amsterdammer 2022/11, p. 44-48: 'De dwang van de eenvormigheid'.

 

2022: Na de Italiaanse, Arabische, Bulgaarse en Spaanse vertaling van Het nationaalsocialisme als rancuneleer, verschijnt nu ook de Franse vertaling. Zie het overzicht van vertalingen.

 

2022: Bij Casus Belli is de Spaanse vertaling El nacionalsocialismo como doctrina del rencor y otros escritos verschenen. Het bevat ook 'Over waardigheid en macht' en 'De nieuwe elite'. 

 

Veel discussie na de heruitgave (zie hieronder) van Het Nationaalsocialisme als rancuneleer: zie ook wat tegengeluiden in bijvoorbeeld de Volkskrant 24 januari, Elsevier 25 en NRC 27 januari 2022. En een recensie uit België: dewereldmorgen.be van 25 januari 2022. Ook "Lezer des Vaderlands" Jörgen Apperloo boog zich over het boek. Radboud van Steenhardt Carré schreef over de herwaardering van Menno ter Braak in 'De rancune als essentieel verschijnsel van onze cultuur'.

 

Na de uitgave in 2019 bij uitgeverij Van Oorschot, is in januari 2022 Het Nationaalsocialisme als rancuneleer bij uitgeverij Prometheus verschenen, ook met inleiding van Bas Heijne. Zie Bas Heijne bij Buitenhof, 16 januari 2022.

 

'Lees ook nog eens Ter Braak' raadt Nelleke Noordervliet de drie nieuwe bewindspersonen op het ministerie van OCW aan, in Trouw 8 januari 2022.

 

Het nationaal-socialisme als rancuneleer is door Boriana Katzarska vertaald in het Bulgaars: НАЦИОНАЛСОЦИАЛИЗМЪТ КАТО ДОКТРИНА НА ОЗЛОБЛЕНИЕТО (2021), zie de website kultura.bg

 

In De Parelduiker 2021/5 heeft Ronald Bos een artikel over Henny Marsman geschreven: '"dämmernden hügeln deiner breiten brüste". De jonge Marsman op reis naar Hiddensee'. Zie ook de briefwisseling tussen Marsman en Ter Braak.

 

Uitgelezen Boeken van uitgeverij De Buitenkant heeft een nummer gemaakt over Arthur van Schendel en de manuscripten van Het fregatschip Johanna Maria  en Herinneringen van een domme jongen. Zie ook de briefwisseling tussen Van Schendel en Ter Braak.

 

Het Reynaertgenootschap heeft een website gelanceerd: reynaertgenootschap.be. Zie ook Ter Braaks Reinaert op reis.

 

In september is de website multatuli.online de lucht in gegaan. Bewonderaar Ter Braak (zie bijvoorbeeld Douwes Dekker en Multatuli, Inleiding bij Multatuli en zijn zoon, artikel in Het Vaderland) komt op deze site regelmatig ter sprake. Zie bijvoorbeeld artikelen in Over Multatuli, noot 1 bij brief van Multatuli aan Johannes van der Hoeven, citaten in kranten in de Tijdlijn

 

Op 4 november 2021 vindt er in Universiteitsbibliotheek Leiden weer een Menno ter Braakmiddag plaats. Sprekers zijn: Rudi Wester (Last), Lodewijk Verduin (Van Schendel), Thomas Huttinga (Zweig) en Els Snick (Roth). Conservator Kasper van Ommen zal over de bibliotheek van E. du Perron spreken. Aanmelden voor 2 november via het aanmeldformulier.

 

In De Parelduiker 2021/3 beschrijft Corinna van Schendel de totstandkoming van de Italiaanse vertaling door haar tante Corinna (Kennie) van Schendel van Ter Braaks Van oude en nieuwe christenenMet mooie foto's en passage's uit het oorlogsdagboek van de vertaalster.

 

Op Historiek.net heeft Frits Boterman het artikel 'Verzuiling stond intellectuele vuist tegen nationaalsocialisme in de weg' gepubliceerd. Een voorpublicatie van Tussen utopie en crisis. Nederland in het interbellum 1918-1940.

 

Op Literatuurmuseum.nl heeft Philip Huff een artikel geschreven over E. du Perron en Menno ter Braak: 'Tot de dood ons scheidt?'. Het maakt deel uit van 'De mooiste verhalen over oorlog en bevrijding'.

 

Persbericht

Vanaf 2020 gaan de Stichting Menno ter Braak en E. du Perron Genootschap van start met een stipendium, een stimuleringssubsidie voor het schrijven van een tijdschrift-, krantenof websiteartikel waarin Ter Braak of Du Perron centraal staat. Elk jaar wordt een bedrag van 750 euro beschikbaar gesteld aan een auteur of wetenschapper voor het maken van een publicatie. Het Menno ter Braak-stipendium wordt jaarlijks afgewisseld met het E. du Perron-stipendium. Aanvragen kunnen tot en met 1 februari 2021 worden ingediend via info@mennoterbraak.nl. De binnengekomen aanvragen zullen worden beoordeeld door het bestuur van de Stichting Menno ter Braak. Meer informatie: Stipendium. Gezien de impact van de nieuwe lockdown is de deadline voor aanvragen verlengd tot 1 april 2021. De Stichting Menno ter Braak wil op deze manier waarborgen dat aanvragers over een gelijk speelveld beschikken.

 

Rob Groenewegen gaat de biografie over Arthur van Schendel schrijven. Zie de brieven van Menno ter Braak aan Arthur van Schendel op deze site.

 

Na de heruitgave en de Engelse en de Italiaanse vertalingen van Het nationaalsocialisme als rancuneleer zal uitgeverij Ediciones Casus Belli de titel, samen met 'Student en antifascisme' en De nieuwe elite, in het Spaans publiceren.

 

Nadat de opkomst van het populisme aandacht voor Het nationaalsocialisme als ranculeer opriep, gaf de bestorming van het Capitool in Washington (6-1-2021) aanleiding Ter Braaks 'Waarom ik "Amerika" afwijs' (uit Afscheid van Domineesland) aan te halen, zie bijvoorbeeld NRC Handelsblad 9-1-2021.

 

Verschenen: Er is geen ander zijn dan anders zijn. Denken met Carry van Bruggen van Barber van der Pol.

 

Op 1december verschijnt Verzameld proza van J. Slauerhoff, bezorgd door Hein Aalders en Menno Voskuil, die in 2018 al een volledig herziene editie van de Verzamelde gedichten bezorgden, uitgegeven door Nijgh & Van Ditmar.

 

In novenber 2020 is Ik die bij sterren sliep verschenen, het verzameld werk van Hendrik Marsman, bezorgd door H.T.M. van Vliet, verschenen bij uitgeverij Van Oorschot.

 

Marc van Oostendorp heeft met kunstmatige intelligentie zwart/wit-foto's ingekleurd, zie de 'balkonfoto' van Ter Braak, Vestdijk, Du Perron en Alain du Perron.

 

Raymond van den Boogaard schreef 'Menno ter Braak en de comeback van de rancuneleer' in De Republikein, 7 oktober 2020.

 

In La Balena Bianca van 11 september 2020 verscheen een recensie van de Italiaanse vertaling van Het nationaal-socialisme als rancuneleer.

 

De jaarlijkse Menno ter Braakmiddag bij de Universiteit Leiden zal dit najaar ten gevolge van het corona-virus helaas niet plaatsvinden. 

 

Eind augustus 2020 is verschenen: Cultural Criticism in the Netherlands, 1933-1940. The newspaper Columns of Menno ter Braak, een vertaling (en selectie) van Jacob Boas van Ter Braaks artikelen: 'Ter Braak set a standard for literary criticism of surpassing quality. Moreover, a staunch advocate of democracy, the critic joined the battle against fascism, urging fellow intellectuals to rise to the occasion'. Het boek verscheen bij Brill en is tot 31 december met korting te bestellen. 

 

Reacties op de heruitgave van Nationaalsocialisme als rancuneleer en op het voorwoord van Bas Heijne: door Stephan Peters van friedrichnietzsche.nl en Karsten Meijer van het Nexus Instituut.

 

Na de uitgave in 2019 bij Van Oorschot zal in 2022 bij uitgeverij Prometheus Het nationaalsocialisme als rancunleer uitkomen, ook met inleiding van Bas Heijne.

 

Op vrijdag 15 november 2019 vindt in de Universiteitsbibliotheek Leiden de jaarlijkse Menno ter Braakmiddag plaats, met lezingen over (auteurs van) boeken uit de bibliotheek van Ter Braak door: Léon Hanssen, Jan de Putter, Bernard Asselbergs, Tim van der Grijn Santen en Niels Bokhove. Zie voor programma en aanmelden: bibliotheek.universiteitleiden.nl.

 

Op zaterdag 9 november 2019 organiseert de Stichting Anton van Duinkerken Nu een publieksbijeenkomst over Van Duinkerkens verzet tegen het nationaalsocialisme. Zie http://www.antonvanduinkerken.nu

 

In de rubriek 'Oude bekenden' schreef Wouter Post in de Tielenaar 'Menno ter Braak vond een thuis bij Tielse oom en tante'.

 

Saskia Pieterse schreef over homoseksuele relaties en homoseksuele paniek bij Menno ter Braak en over de representatie van geëmancipeerde vrouwen in zijn romans in het themanummer 'Mannelijkheid in de Nederlandse literatuur': 'Hij zou onder diens ogen een vent zijn", Nederlandse Letterkunde 24 (2019) 2 (september), p. 163-181

 

Madelon de Keizer bezorgde Onder voorbehoud. De dagboekaantekeningen van Max Nord (september 2019), het is bij haar te bestellen.

 

In 'Een populaire aristocraat. Arthur van Schendel en het lezerspubliek in de jaren dertig' beschrijft Erica van Boven dat Van Schendel door zowel de intellectuele elite als het grote publiek werd gelezen én gewaardeerd. E. du Perron en Menno ter Braak zagen in het groeiende massapubliek een gevaar voor de literatuur. Het artikel in De moderne tijd. De Lage Landen, 1780-1940 jrg 3 (2019) 2 is een bewerking van haar afscheidscollege bij haar vertrek als hoogleraar Letterkunde aan de Open Universiteit.

 

Op 27 mei 2019 is de Stichting Anton van Duinkerken Nu opgericht. De stichting heeft tot doel de bekendheid van het leven en werk van Anton van Duinkerken (W.J.M.A. Asselbergs, 1903-1968) te bevorderen en de actualiteit hiervan te onderzoeken. Zie www.antonvanduinkerken.nu

 

In Theory, Culture and Society (36) 3 (mei 2019) is de vertaling van Het nationaal-socialisme als rancuneleer door Robert van Krieken gepubliceerd. Het nummer beval tevens zijn artikel 'Menno ter Braak on Democracy, Populism and Fascism: Ressentiment and its Vicissitudes'. 

 

Bij uitgeverij Van Oorschot is de herdruk van Het nationaal-socialisme als rancuneleer verschenen, met een voorwoord van Bas Heijne. Zie hier enkele reacties in de pers: Vrij Nederland, TrouwNRC Handelsblad, de Volkskrant.

 

Verschenen: Frits Boterman, Oswald Spengler. Een intellectuele biografie, Boom Uitgevers Amsterdam (2018)

 

Op 30 januari 2019 houdt Ronald Ohlsen een lezing over Menno ter Braak in Museum de Scheper te Eibergen, vanaf 19.30.

 

Op literair weblog Tzum heeft Ronald Ohlsen Reportage: Een verborgen schat in Eibergen. De Poelhekke van Menno ter Braak gepubliceerd. Over een oud leerboek van Ter Braak, waarin de potloodstrepen mogelijk van zijn hand zijn. Zie Ter Braak over Poelhekke op onze site: in Het Vaderland, 30 augustus 1936 en in Propria Cures, 31 januari 1925.

 

Op 29 november 2018 vindt in Leiden de jaarlijkse middag Boeken uit de bibliotheek van Menno ter Braak plaats. Sprekers zijn: Reinder Storm over ter Braak en Dèr Mouw; Hein Aalders en Menno Voskuil over Ter Braak en Slauerhoff; Niels Bokhove over Ter Braak en Halbo C. Kool en Egbert Dommering over Ter Braak en Homo ludens van Huizinga. In de Vossiuszaal van de Universiteitsbibliotheek Leiden, Witte Singel 27.

 

Op 14 oktober 2018 organiseert Stichting Literair Haarlem een themamiddag over literatuur en engagement rond het tijdschrift Forum, Krijn ter Braak, Rob Luckerhof en Annemiek Recourt spreken over respectievelijk Menno ter Braak, E. du Perron en Jan Greshoff. Noord-Hollands Archief, Haarlem.

 

Eind september 2018 verschijnt een herdruk van Het nationaal-socialisme als rancuneleer met een voorwoord van Bas Heijne, bij uitgeverij Van Oorschot.

 

Presentatie van drie boeken over Slauerhoff in Leeuwarden op 7 september 2018. Meer informatie.

 

Jacob Boas beschrijft in zijn artikel 'Albert Vigoleis Thelen and Émigré Literature: Dispatches from Mallorca and Other European Venues, 1934-1940' de veertig bijdragen over emigrantenliteratuur die Albert Vigoleis Thelen schreef voor Het Vaderland, onder het pseudoniem Leopold Fabrizius. Thelen was hiervoor uitgenodigd door Menno ter Braak, zie ook hun briefwisseling. Het artikel is verschenen in  Spanienbilder aus dem deutschsprachigen Exil bei Feuchtwanger und seinen Zeitgenossen, deel 5 van de Feuchtwanger Studies, uitgegeven door Peter Lang.

 

In de reeks Publieke Intellectuelen van debatcentrum De Balie: Menno ter Braak. Een gesprek met filosoof Tinneke Beeckman, die voor de gelegenheid een essay schrijft. De Balie, 24 januari, 20:00

 

Na het succes van vorig jaar heeft de Universiteitsbibliotheek Leiden weer een middag georganiseerd over boeken uit de bibliotheek van Menno ter Braak. Programma: Jan Spoelder over Ter Braaks schoolboeken, Koen Rymenants over Ter Braak, Greshoff en de journalistiek, Niels Graaf over Ter Braak en Spengler, Ferdinand Mertens over Otto Neurath en Tim van der Grijn Santen over 'het eerste emigrantenboek'. 30 november 2017 van 14.00-16.30. Aanmelden.

 

Bij uitgeverij Boom verschijnt een vertaling - van Mark Wildschut - van Spenglers De ondergang van het Avondland. Op 10 oktober is er een presentatie in Paradiso.

 

In het septembernummer van de Nederlandse Boekengids  'Aspekten van Ter Braak', door Alexander Nieuwenhuis.

 

Lucas Ligtenberg heeft in Mij krijgen ze niet levend. De zelfmoorden van mei 1940, Balans 2017, systematisch onderzoek gedaan naar de vele zelfmoorden in mei 1940.

 

In de serie 'Leden schrijven over een ex-libris', heeft Anton van der Lem de bijdrage 'Boeken waren zijn enige bezit. De ex-librissen van Menno ter Braak' gepubliceerd; Jaarboek van het Nederlands Genootschap van Bibliofielen 2016, Amsterdam 2017, p. 211-220. Een pdf van het artikel is door het genootschap ter beschikking gesteld, zie Over Ter Braak, secundaire literatuur

 

In Hel en paradijs beschrijft Bettina Baltschev de Duitse exilliteratuur in Amsterdam. Er komen maar twee Nederlandse schrijvers in voor, schrijft Marc van Oostendorp in zijn bespreking: Anton van Duinkerken en Menno ter Braak.

 

De twee indrukwekkende 'oorlogsdagboeken' van Hanny Michaelis, Lenteloos voorjaar en De wereld waar ik buiten sta, bevatten ook haar scherpzinnige leesverslagen. Over Ter Braak schreef de zeventienjarige: 'Ze [de essays uit In gesprek met de vorigen] zijn in een vlotte, kernachtige stijl geschreven en de inhoud is bijna altijd boeiend, geestig en scherp gezien. Het is werkelijk godsjammer, dat die man zelfmoord heeft gepleegd, hij was één van de belangrijkste schrijvers van Nederland.'

 

Bij ISVW UItgevers verscheen het proefschrift van Carla du Pree, Johan Huizinga en de bezeten wereld. De rol van publieke intellectueel tussen twee wereldoorlogen.

 

In De Parelduiker 21 (2016) 5 'Schrijverscongres te Parijs. Menno ter Braaks toespraak over de vrijheid' van Jacob Boas. Over Ter Braaks deelname aan het Congrès international des écrivains pour la défense de la culture, van 21 tot 25 juni 1935 in Parijs. In hetzelfde nummer ook de toespraak die Ter Braak daar hield, voor het eerst in Nederlandse vertaling. De vertaling kwam tot stand in samenwerking met de Stichting Menno ter Braak en zal vanaf mei 2017 ook beschikbaar zijn via deze site.

 

Op 4 december 2016 wijdde A.L. Snijders zijn gesproken ZKV "De Boeken" (vanaf 5:09) op radio 4 aan de Ter Braakmiddag in de Universiteitsbibliotheek Leiden, op 30 november.

 

Ter gelegenheid van het catalogiseren van de bibliotheek van Menno ter Braak heeft de Universiteitsbibliotheek Leiden de middag 'Boeken uit de bibliotheek van Menno ter Braak' georganiseerd. Sprekers: Anton van der Lem (Ter Braaks ex-librissen), Koen Rymenants (Willem Elsschot en Ter Braak), A.L. Snijders (zijn boeken uit het bezit van Ter Braak), Léon Hanssen (Stefan Zweig en Ter Braak), Geertjan de Vugt (Walter Benjamin en Ter Braak) en Marsha Keja (de bibliotheek op www.mennoterbraak.nl). Woensdag 30 november 2016.

 

Van 18 t/m 23 oktober 2016 in de Rijswijkse Schouwburg: een ode aan Johan Buziau

 

In de Privé-domeinreeks van De Arbeiderspers is Een varend eiland verschenen; brieven van J. Slauerhoff, bezorgd door Hein Aalders.

 

Op 3 juni is bij uitgeverij Vantilt verschenen: Johan Huizinga, Mijn weg tot de historie Gebeden, bezorgd door Anton van der Lem.

 

Bij het Willem Elsschot Genootschap is Cahier 11 verschenen: Geen woord te veel, geen gebaar te dik. Menno ter Braak over Willem Elsschot (bezorgd en ingeleid door Marsha Keja).

 

Van Mathijs Sanders is bij uitgeverij Vantilt Europese papieren. Intellectueel grensverkeer in het interbellum verschenen.

 

Bij uitgeverij Wilhelm Fink is de Duitse vertaling van Huizinga's brieven 1894-1926 verschenen. 


In zijn blog op Neder-L schrijft Ton Harmsen over enkele boeken uit de bibliotheek van Menno ter Braak, waaronder Palamedes van Vondel: 'Ter Braak had een uitstekende smaak'. 

 

In het artikel ‘Domestic interiors, decorative objects and their multiple temporalities. The case of the Dutch modernist novel’ in Interiors 6 (2015) 2, behandelt Pieter Verstraeten Hampton Court van Menno ter Braak.

 

Het nieuwste deel in de Geschiedenis van de Nederlandse literatuur van uitgeverij Prometheus is verschenen: Bloed en rozen door Jacqueline Bel, over de periode 1900-1945.

 

Arjen Fortuin schrijft in zijn pas verschenen biografie Geert van Oorschot, uitgever (november 2015) over Ter Braak en de invloed van Forum. Met de publicatie van het Verzameld werk van Ter Braak wierp Van Oorschot zich op als eerste beheerder van de Forum-erfenis en zorgde voor de canonisering van Ter Braak. 

 

Op donderdagmiddag 15 oktober vindt de feestelijke lancering van de nieuwe website eduperron.nl plaats in de Aula van de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag, Prins Willem-Alexanderhof 5.  

 

Voor het themanummer 'Verwantschap' van literair tijdschrift Extaze schreef Léon Hanssen een stuk over de verwantschap tussen Menno ter Braak en Norbert Elias.

 

In De Parelduiker 20 (2015) nr. 3 schrijft Marsha Keja in 'Leessporen van ter Braak' over Ter Braaks exemplaar van Rood Paleis van F. Bordewijk. Over Ter Braaks opmerkingen en strepen in de marge en over zijn recensie van het boek.

 

In De Parelduiker 20 (2015) nr. 2 staan twee artikelen over Albert Vigoleis Thelen, waarin ook zijn contact met Menno ter Braak beschreven wordt: 'Albert Vigoleis Thelen. Duits-Nederlands virtuoos van spel en ernst' door Hans Ester, en 'Nederlander onder de Duitsers. Brieven van Albert Vigoleis Thelen' door Ulrich Faure en Jürgen Pütz. In het laatste artikel staat een vertaling van Thelens brief aan Menno ter Braak van 17 mei 1935

De Koninklijke Schouwburg, Den Haag, organiseert op zondag 22 maart een literaire brunch rond Menno ter Braak.

Op zijn blog signaleert Arno Kuipers, collectiespecialist Nederlandse taal- en letterkunde bij de Koninklijke Bibliotheek, een merkwaardig boekje over de erotische avonturen van Treesje Marsman en Menno ten Braak.

Dankzij een geslaagde crowdfundingsactie heeft Universitaire Bibliotheken Leiden de bibliotheek van Menno ter Braak kunnen verwerven. Vanaf januari 2015 worden de boeken gecatalogiseerd. 


Nummer 4/5 (2014) van De Parelduiker is een themanummer over Louis Lehmann, de dichter over wie Menno ter Braak schreef: Hij heeft een oorspronkelijke beeldende visie en tegelijk een scherp controleerend intellect; sinds Slauerhoff zag men niet zo'n wonderlijk phaenomeen in de Nederlandsche literatuur opduiken. In dit nummer ook een artikeltje over Konrad Merz (pseudoniem van Kurt Lehmann, geen familie), een correspondent van Menno ter Braak.

Op de kijkdag bij de Universiteitsbibliotheek Leiden ter gelegenheid van de donoractie 'adopteer een boek uit de bibliotheek van Menno ter Braak' op 30 mei j.l., hield Els Andringa een lezing over Menno ter Braak en de Duitse Exilliteratur.

W.B. van der Grijn Santen, Kurt Lehmann oder auch Konrad Merz. Die Korrespondenz, Verlag Königshausen & Neumann, Würzberg 2014. Zie ook zijn artikel over de correspondentie tussen Kurt Lehmann en Menno ter Braak op deze site.

 

De Universitaire Bibliotheken Leiden wil de bibliotheek van Menno ter Braak aanschaffen. Een groot deel van het aankoopbedrag is al verworven en voor de rest wordt een beroep gedaan op het publiek met de actie 'adopteer een boek uit de bibliotheek van Menno ter Braak'. Op 30 mei is een kijkdag met lezingen georganiseerd, zie Universitaire Bibliotheken Leiden.


Els Andringa, Deutsche Exilliteratur im niederländisch-deutschen Beziehungsgeflecht. Eine Geschichte der Kommunikation und Rezeption 1933-2013, De Gruyter 2014


Niels Bokhove, De drempelschroom verdrijven. Literaire activiteiten in de jaren 1932-1973 bij boekhandel Broese onder Chris Leeflang, Stichting Gusto, Utrecht 2013


Willem Otterspeer, De mislukkingskunstenaar. Willem Frederik Hermans. Biografie, deel 1 (1921-1952), De Bezige Bij, Amsterdam 2013


Bij antiquariaat Hinderickx & Winderickx zijn diverse titels van Ter Braak te koop, evenals enkele foto's, waaronder een portretfoto door Emile van Moerkerken (€ 45). 


Het E. du Perron Genootschap, dat binnenkort twintig jaar bestaat, neemt zich voor om alle werken en correspondentie van de schrijver, dichter en journalist E. du Perron in de loop van 2014 digitaal te presenteren op een nieuwe website: eduperron.nl. Het genootschap werft voor dit project op dit moment fondsen. De website zal volgens dezelfde principes ingericht worden als mennoterbraak.nl. Als de nieuwe site eenmaal een feit is zullen er honderden koppelingen tussen de sites van beide schrijvers gemaakt kunnen worden en zal een belangrijke nieuwe bron van informatie over het literaire en culturele leven in het interbellum beschikbaar komen. (inmiddels gerealiseerd: eduperron.nl)


Els Snick, Waar het me slecht gaat is mijn vaderland. Joseph Roth in Nederland en België, uitgeverij Bas Lubberhuizen, Amsterdam 2013


Hans Anten, 'A book such as "Automobile" is only written once in a lifetime'. Ilja Ehrenburg's The Life of the Automobile as benchmark in the discussion of New Objectivity in Dutch Literature. In: Ralf Grüttemeier, Klaus Beekman and Ben Rebel, Neue Sachlichkeit and AvantGarde, Amsterdam/New York 2013, p. 203-228


M. van Etten en C.J. Aarts, 175 jaar Nijgh & Van Ditmar. Nimmer Dralend 1873-2012, Nijgh & Van Ditmar, 2012. Zie ook: Nijgh 175 jaar! van Niels Gerson Lohman


Ewoud Kieft, Oorlogsmythen, Willem Frederik Hermans en de Tweede Wereldoorlog, De Bezige Bij, 2012


W.B. van der Grijn Santen, Jakob Wassermanns Rezeption in den Niederlanden, Königshausen & Neumann, 2011


Rob Groenewegen, Te leven op duizend plaatsen, Jo Otten 1901-1940, In de Knipscheer, 2011 onder meer over Otten, de Filmliga en zijn verhouding tot Ter Braak. 


Hans Anten, De crisistijd van de jaren dertig: gouden jaren voor de neerlandistiek over de vooraanstaande rol van Ter Braak als criticus in de Nederlandse letterkunde 15 (2010), p. 262-272.


Léon Hanssen Leben und Werk eines Querdenkers (vertaling Marlene Müller-Haas), Niederlande-Studien, Band 51, Waxmann, Münster, 2011


Gaston Franssen, Literary celebrity and the discourse on authorship in Dutch literature in: Journal of Dutch Literature, volume 1, number 1, December 2010 (over Menno ter Braak en Jan Cremer)



Nieuwsbrief 4, 2013 (pdf) 
Lees eerdere nieuwsbrieven van de Stichting Menno ter Braak: Nieuwsbrief 1, 2008 (pdf), Nieuwsbrief 2, 2009 (pdf), Nieuwsbrief 3, 2012 (pdf) 



Geef uw activiteiten en publicaties door: info