INTERNATIONALE REVUE

HOOFDREDACTIE:

ARTHUR MÏLLER LEHNING

REDAKTEUR VOOR

ARCHITEKTUUR: J.J.P. OUD

MUZIEK: WILLEM PIJPER

FILM EN FOTO: L. MOHOLY-NAGY

Nadruk verboden

Redactie, Rédaction, Editor

Administr., Publisher

Amsterdam, Leidsche Gracht 48

10 Nrs. Fl. 10.00, R.M. 20, Sh. 20, $ 4.5, Fr. suisse 22.

i 10

AMSTERMDAM

N 14

IX 1928

Beursproject Rotterdam 1926

De opzet is beheerscht door de noodzakelijkheid van twee groote verkeerswegen (een Noord-Zuid- en een Oost-West-verbinding) aan de kruising waarvan ongeveer de Beurs zou komen te liggen, en door de gegeven groepeering van 3 groote bouwwerken naast elkaar, waarvan de beide bestaande (Raadhuis en Postkantoor) als factoren van ‘blijvenden’ aard in aanmerking te nemen zijn. Een breede Noord-Zuid- en een breede Oost-West-boulevard zijn voor Rotterdam onontbeerlijk. Een voortreffelijke mogelijkheid daartoe is nog voorhanden: als tracé daarvoor heb ik in mijn project aangenomen voor het Noord-Zuid-verkeer en omgekeerd: de voortzetting van den Coolsingel naar beide zijden (via gedempte Schiedamsche Singel, eventueele brugverbinding, Parallelweg naar het Zuiden; aansluiting op den nieuwen Haagweg naar het Noorden); voor het Oost-West-verkeer en omgekeerd: de voortzetting van de Blaak naar beide zijden (- verdwijning van Gerzon, oude Postkantoor, Beursstation, verplaatsting van Museum Boymans - via verbreede Oude Binnenweg, Rochussenstraat, Schiedamsche Weg naar het Westen; via gedempte Nieuwe Haven naar het Oosten, d.w.z. richting Gouda en Boschen Parkplan).

Raadhuis, zoowel als Postkantoor zijn om hier misplaatste aesthetische redenen inzichzelf axiaal gegroepeerd. De Coolsingel verlangt optisch, dat zijn bebouwing de stuwing van het verkeer dwingend insluit. Het ‘stoppende’ van de axiale groepeering van Raadhuis en Postkantoor is opgeheven door de Beurs te ontwerpen als samenvattend element, waardoor voor het oog een ‘vloeiend’ verloop van het gebouwencomplex ontstaat. De Beurs (met trap) is ‘aanzet’, het Raadhuis - op grond van zijn moreele waarde en massa-overwicht - hoogtepunt, het Postkantoor neutrale wand. Het laatste is bereikt door het overheerschende gedeelte van de Beurs aan den Coolsingel van gelijke hoogte en in dezelfde rooilijn te houden als het front van het Postkantoor. Van de andere zijde komend is het bij de Beurs ontworpen hooger opgaand kantoorgebouw dominant.

Gedacht is in de toekomst een grootsche werking te verkrijgen door de Boulevard-wanden gelijke hoogte en zooveel mogelijk gelijke bouwwijze te geven als het kantoorgebouw. Door voortzetting van de rooilijn van het kantoorgebouw naar de zijde van de Blaak rijt de Beurs zich dan alsvanzelf in de bebouwing in.

Vóór het reeds genoemde gedeelte van de Beurs aan den Coolsingel zijn tot op verdiepingshoogte ruimten geprojecteerd, waarvoor voortdurende verandering van bestemming mogelijk is (ter gemakkelijker exploitatie): winkels, warenhuis, café, e.d. Te rekenen is daarbij, dat de bestemming steeds bij zal moeten dragen tot verlevendiging van het ter plaatse doode Coolsingelaspect (licht. licht-reclame's, enz.). Met dezelfde bedoeling bevindt zich op deze ruimten een groot caféterras: de Beurs geen representatief troetelkind, maar levend deel van het stadsbedrijf. Het constructiesysteem is gewapend beton: balken op pijlers, hart op hart 5 M. (= maat voor 2 dubbel bezette schrijftafels). Tusschen deze pijlers is de binneninrichting voortdurend om te leggen, ook trappen, liften,

J.J.P. OUD - ONTWERP ROTTERDAMSCHE BEURS, 1926
AANZICHT COOLSINGEL

J.J.P. OUD - ONTWERP ROTTERDAMSCHE BEURS, 1926

J.J.P. OUD - ONTWERP ROTTERDAMSCHE BEURS, 1926

enz., zonder dat dit wijziging van het uiterlijk aanzicht noodzakelijk maakt. Alle ruimten, ook de groote Beurszaal, zijn te vergrooten of te verkleinen; kantoorlokalen zijn links, rechts of aan weerszijden van gangen aan te brengen (overal gelijke ramen).

In plaats van één onpractisch ‘monumentaal’ trappenhuis, zijn meerdere kleine trappen met paternosterliften aan de einden van de gangen aangebracht: deze trappen en liften liggen zooveel mogelijk bij Beurstoegangen en gaan door tot sousterrein en dak.

De hoofdtoegang tot de Beurs mondt door een buitentrap, evenwijdig aan de verkeersrichting op den Coolsingel: zijdelings, buiten het verkeer, ontstaat daardoor meteen een pleintje tot oponthoud van vóór of na Beurstijd converseerende Beursgangers.

Vanaf dit pleintje voeren 3 roltrappen (grooter capaciteit dan liften!) in de Beurs. Ook de Kamer van Koophandel heeft hier haar ingang.

In de Beurszaal doet een rondloopende ‘licht-courant’ mededeelingen (koersen, enz.). Verschillende aanwijzingen geschieden eveneens door licht-apparaten.

Eén keuken bedient café, schippersrestaurant, bar, vergaderzaal, Kamer van Koophandel, dakcantine. Verhuurbare garages (voor Beursbezoekers of particulieren) liggen aan de achterzijde van het gebouw.

De ramen zijn ijzer met aluminium geschoopeerd, volgens standaard-model, gevat in verglaasd steenwerk. Beneden is tot reikhoogte hard materiaal aangebracht. Het overige blijft beton, geborsteld (kleur ongeveer als kleur van Postkantoor en Raadhuis).

De groote Beurszaal heeft Shed-daken met staand licht van het Noorden (graanonderzoek!).

J.J.P. OUD