Boekbespreking

Neues Wohnen - Neues Bauen von Adolf Behne. Uitgever Hesse en Becker - Leipzig. Mark 260.

...het nieuwe bouwen veronderstelt het nieuwe wonen...het nieuwe wonen veronderstelt den nieuwen mensch.

Ons boekje, dat geen recepten geven wil, stelt den nieuwen mensch in het middelpunt van zijn beschouwingen.

Wij noemen het in den titel niet ‘Neues Bauen...Neues Wohnen’ maar omgekeerd, omdat wij willen uitdrukken. dat het bouwen van het wonen d.w.z. van den mensch afhankelijk is. - Aldus de schrijver in zijn voorwoord waarin hij het werkje opdraagt aan Heinrich Zille, den bekenden teekenaar der Berlijnsche woningellende. Zille leidt bij een paar ‘sprekende’ photo's het boekje op de volgende manier in: ‘Men kan een mensch met een woning evengoed dooden als met een bijl’.

Een boekje van iemand, die, hoewel zelf geen architeet. het wezen van het nieuwe bouwen kent.

Ik citeer nog een zin: ‘De vorm is niet het eerste, maar het laatste in het gezonde “architektonische Schaffensprozess”.’

Het is steeds weer opnieuw een genoegen dit eenvoudige vlot geschreven betoog ter hand te nemen, waartoe het groote aantal pittige afbeeldingen, die geheel met den tekst saamgegroeid zijn, medewerken. Boekjes van deze soort zijn de ware bondgenooten van den architect in zijn strijd voor het goede bouwen, voor de goede woning.

Missen wij in Nederland den schrijver, die deze stof zoo beheerscht of ontbreekt het bij de uitgevers, die zich op dit gebied bewegen, aan inzicht? Het is moeielijk na te gaan, maar men ziet ze bij ons zelden.

Großstadtarchitektur von Ludwig Hilberseimer. Uitgever Julius Hoffmann. Stuttgart, met 229 afbeeldingen. Mark 9.50.

Een boek, dat hoofdzakelijk de elementen der groote stad bespreekt en hiervan vele afbeeldingen, plattegronden enz. geeft.

Als overzicht is het geslaagd. Het geeft den stand van het moderne bouwen en zijne mogelijkheden goed weer.

Het boek is vooral voor het onderwijs aan te bevelen. In de verartistiekte atmospheer van het Ned. Vak-onderwijs zal een dergelijk open, eerlijk boek een verfrisschenden invloed uitoefenen.

Moderne Schroeizer Wohnhäuser von Peter Meyer. Uitgever Dr. H. Girsberger & Cie., Zürich. 166 afbeeldingen, 126 plattegronden enz. Zw. Fr. 12.50.

Een boek, dat zich van de meeste boeken over ‘Moderne Architectuur!’ gunstig onderscheidt. Men pleegt ons in den laatsten tijd te vergasten op prentenboeken over architectuur en ‘KUNST’ nijverheid, waaruit alles wat op de plattegronden, de constructie, het materiaal of de bouwkosten betrekking heeft zorgvuldig verre gehouden is. Hiertegenover vindt men in deze prentenboeken dan veel baksteen-puzzles, diepe slagschaduwen, valsche romantiek enz. Dit boek daarentegen geeft van elk afgebeeld huis een situatie, de plattegronden en doorsneden (dikwijls met constructiedetail), materiaal, kostprijs enz. - De inhoud is zeer gemengd, er komen Zwitsersche ‘villa's’ in voor, maar bovenal ‘woonhuizen’.

Interessant is het, de in een prijsvraag bekroonde ontwerpen voor een blok huurwoningen van Haefeli en van Hofmann, beide te Zürich, te vergelijken met de ontwerpen, die in Nederland in de laatste jaren in dergelijke prijsvragen bekroond zijn. Men denke aan de Prijsvragen ‘Winkelgalerij Laan van Meerdervoort’ en ‘Bebouwing Kranenburgerweg -Reinkenstraat’, den Haag.

Het boek brengt o.a. uitgevoerde woonhuizen van Artaria en Schmidt, Le Corbusier (het huis voor zijn ouders aan het meer van Genève), Steiger, Kienzle (een éénkamerwoning voor een vrijgezel) enz.

Bauhausbücher: Internationale Architektur. Mit 96 Abbildungen. Herausgegeben v. Walter Gropius. Zweite veränderte Auflage. Albert Langen, München, 1928. Geb. Mk. 7; Ing. Mk. 5.

Ten opzichte van den eersten druk is het boek met eenige afbeeldingen, gedeeltelijk in ruil voor andere, vermeerderd. O.a. is opgenomen het in dit tijdschrift gereproduceerde projekt Mart Stam: Bebonwing Midden-Damterrein (i 10, I, 3) en Brinkman en Van de Vlugt, Van Nellefabriek (i 10, 1, 2). Het boek ‘will in knapper Form Uberblick über das Schaffen führender moderner Architekten geben und mit der heutigen architektonischen Gestaltsentwicklung vertraut machen.’ Verder deelde de samensteller reeds in den eersten druk mede: ‘Um einem breiteren Laienpublikum zu dienen, beschränkte sich der Herausgeber im wesentlichen auf Abbilder äusserer Bauerscheinungen. Typische Grundrisse und Innenräume werden in einem späteren Bande folgen.’

Wij hopen dat dit spoedig het geval zal zijn. Het ‘sich beschränken auf Abbilder äusserer Bauerscheinungenä’ werkt nml. oppervlakkigheid ten opzichte van het nieuwe bouwen in de hand. Juist het groote leekenpubliek dient er op gewezen te worden, dat het nieuwe bouwen zich uit het hedendaagsche leven ontwikkelt. Het groote leekenpubliek dient de voordeelen van een economischen plattegrond, economische materiaaltoepassing en constructie in te zien en de noodzakelijkheid ervan te gevoelen.

Het doel, dat de schrijver zich stelde: het geven van een beknopt overzicht en een vertrouwd maken met de ontwikkeling der hedendaagsche bouwvorm, wordt met dit boekje wel bereikt.

C. VAN EESTEREN.