Ant Faber
aan
Menno ter Braak [Rotterdam]

[Zutphen], [3 april 1932]

Beste Menno.

Bedankt voor je brief. 'k Had al zoo'n stil hoopje, dat er vanmorgen wat met de post zou zijn.

Prettig, dat je me zoovele documenten stuurde om de afwikkeling van de rel te volgen. 't Zal me benieuwen. De schakeering in de redactie van Filmliga biedt inderdaad wel een zekere waarborg voor ons lezers. Alleen heb ik me er zeer over vergenoegd hoe er met ‘ons lezers’ wordt omgesprongen of liever gesold. In de eerste plaats (Scholte) behoeft de lezer volstrekt geen nadere explicatie om het verschil in standpunt tusschen de drie redactieleden voldoende dóór te hebben. Anderzijds moet er volstrekt ernstig voor gewaakt worden om bij deze zelfde lezers niet verwarring te stichten die hopeloos en tevens heilloos zou zijn, door dit verschil in standpunt tusschen diezelfde redactieleden eens zakelijk en onomwonden uiteen te zetten. Ik begrijp niet goed die overdreven angst en zorg als toch die lezers allang dat verschil in standpunt begrepen hebben. Trouwens ik hang het standpunt niet aan, dat zoo'n ‘verwarring’ beslist heilloos zou zijn!

Ik vind die brief van Jordaan iets van een goeden oom, die de ruzie tusschen twee kinderen een beetje wil sussen. Zoo iets zou Vader ook kunnen schrijven, op ander gebied dan.

Nee, origineels zit er weinig in, het is zeer algemeen menschelijk. Het eenige origineele zou zijn, als men tegen die ‘banale traditie’ opgewassen was en geen behoefte had aan scheuring; verder tevens zich niet al te veel aan de buitenwacht te storen en hun lezers naar de hoogte te beoordeelen, waarop zijzelf hen verheven hebben.

't Benieuwt me reuze, wat de oplossing zal zijn, die jullie alle drie ‘naar eer en geweten bevredigt’.

't Is wel ‘triest’ hoor, zoo'n ruzie.

't Is me eigenlijk nog steeds een raadsel, waarom dat stuk van jou niet opgenomen kan worden in ‘filmliga’. 'k Heb het er nog eens op nagelezen. Maar 't is toch geen ‘critiek op een critiek’ te noemen, al neem je als aanleidend gegeven de film ‘Shanghai-Express’ en documenteert daarmee. Scholte kan in het zelfde nummer een tegenaanval insturen. Het is de mooiste gelegenheid om de lezer te laten oordeelen, welk standpunt in dezen ze in wenschen te nemen. Van de hand van Jordaan kan dan een aanvullend schrijven de redactieleden in persoon weer verzoenen.

't Is toch niet iets van de persoon ter Braak tegen de persoon Scholte, dan zou je het als ‘rel’ kunnen betitelen. (De questie du Perron valt er toch heelemaal buiten. Daar kan ik niet over oordeelen.) Nog eens, 'k ben zéér benieuwd!

'k Stuur je alle ‘stukken’ in de volgende brief weer terug, is dat goed? 'k Wilde ze Vader laten lezen!

Het verslag van Dr. Donkersloot las ik in de N.R.C. Dat wist ik eigenlijk allemaal wel. Zeer objectief volgens mij in de niet goede beteekenis. Maar uit een krantenverslag kan ik nu niet zoo heel veel putten. 'k Vind, dat menschen met ‘schuldgevoel’ niet mogen stralen!

Verder heb ik niets tegen Anthonie Donker, want ik ken hem niet, alleen uit z'n critieken.

'k Wil die brief van de neger van Lier t.z.t. nog wel eens overlezen, om te zien in hoeverre er bij hem van vervalsching sprake is of niet. Wat is tot slot ‘vervalsching’ als je 17 of 18 bent. Was ik, toen ik 18 en knalrood was, vervalscht?

Geef hem maar in natura te eten in de Bijenkorf, dat kan geen kwaad in elk geval.

Van de ‘Parasiet’ heb ik de eerste bladzijden gelezen. 'k Begrijp er nog niet veel van. Maar als jij vindt dat het héel langzaam verteerd moet worden, zal ik het wel zeer vele malen dienen te herkauwen, waartoe ik me eens zal neerzetten.

Verder las ik nog niets uit ‘Forum’. Wel las ik uit het ‘Carnaval’ het ‘carnaval der dichters’, wat ik buitengewoon goed vond. Je weet, dat ik over het ‘carnaval’ nog niet uitbundig was, maar hiervan heb ik erg genoten.

'k Heb op mijn kamer geslapen, door alle logées. 't Is altijd een zeker feest voor me; 'k breng alleen vele nachtelijke uren door met lezen, wat ik nu weer moet bezuren met een geweldige slaap enz. 'k Erger me dood, dat ik daar niet tegen kan.

De ‘spuugscène’ is best, adembenemend zelfs. In eerste instantie was ik tegen spuug, maar toen ik het las vond ik het direct goed, voor Gerda dan. Ik zelf ben ook anti spuug (alleen van een brugleuning in het water spuugen vind ik gezellig).

'k Herinner me, dat ik als kind één keer in drift iemand heb gespuugd en het als een douche op me zelf terugwerkte. 'k Schaamde me er twee dagen later nog over! Van dien tijd af ben 'k bang voor spuug.(leuk woord anders.)

Met de baardman heb ik gesproken. Hij vroeg, waarover je toch praten wilde. Hij voor zich, vond het vruchtbaarder over een bepaald onderwerp te praten, waarop ik antwoordde dat dat vermoedelijk jou bedoeling wel niet zou zijn. Verder wilde hij mij nog interpelleeren over jou critiek over ‘Stürme der Leidenschaft’, hetwelk ik afgepoeierd heb, zeggende dat hij het met jouzelf maar moest uitvechten. 'k Geloof niet, dat ik aan een verregaande ‘zindelijkheid’ lijd.

Bertje komt Donderdag hier en spreek ik zoo mogelijk met haar af, wanneer de confrontatie plaats zal hebben. Zaterdag over een week b.v. 'k Vermoed, dat we nu wel naar Doetichem moeten, daar de baardman wel niet van plan zal zijn hier te komen. We kunnen dan b.v. Zaterdag gaan en 's avonds weer naar Zutfen of in D. blijven, te regelen naar de mate, waarin je verrukt bent van de baard-man. Je zult dan met een kleine tribune (Bert en ik) genoegen moeten nemen. Misschien kunnen we nog enkele figuranten huren.

Ik vind het ook wel leuk je eens weer te zien.

Hoe is het met Bep de Roos. Ik las in de N.R.Crt, dat de ‘Shanghai express’ haar omvergeworpen had’. Zulks is niet leuk meer en valt niet mee te spotten.

Schrijf je deze week nog!

Dag hoor!

Hart. gr.

Ant

 

Vanmiddag ben ik weer eens voor 17 jaar uitgekreten, door een meneer. 'k Geloof dat hij perplexed was, hij zei te minste, dat hij ‘glad’ was (Engelschman) met mij kennis te hebben gemaakt, waarop ik natuurlijk zei, dat dit wel niet mee zou vallen. 'k Zal er iets op moeten vinden. 17 is toch te gek. 'k Had een muts op!

 

Origineel: Den Haag, Letterkundig Museum