Menno ter Braak
aan
J. Greshoff

Bilthoven, 6 juni 1936

Bilthoven, 6 Juni 1936

Beste Jan

Om je te troosten allereerst dit: Eddy heeft mij een zeer juisten en afdoenden brief geschreven over mijn dialoog in Gr. Ned. Hij is van meening, dat de heer Gijsbertus geen reden van bestaan heeft en dat ik er goed aan zal doen hem te laten verdwijnen. Na beraad ben ik tot de conclusie gekomen, dat hij gelijk heeft. Ik zit nu voor de weinig benijdenswaardige taak het heele boek te herschrijven, als monoloog. Je begrijpt, dat ik dit verre van opwekkend vind, maar ik ben ervan overtuigd, dat hij het bij het rechte eind heeft. Of het lukt? Dat is een tweede.

De kardinale fout van je Vlugschriften lijkt mij, dat je ze, zooals de artikelen in de Arnh. C. verschenen zijn, hebt gebundeld. Er staat heusch veel goeds en herdrukkenswaardigs in, maar waar je positief wordt, is het duidelijk, dat je neiging, om de dingen te zwaar te zeggen, je parten speelt. Dit is het wat in ‘Rebuten’ absoluut ontbreekt of, waar het voorkomt, zijn beteekenis heeft. Je hebt zelf nu weinig respect voor die rebuten, maar ben je niet dupe van de veel voorkomende ‘perpectivische’ vergissing, dat datgene, waarop je hard gewerkt hebt, ook perse het beste moet zijn? Ik weet van mezelf, dat het anders is. Veel van mijn beste stukken (die ik nu nog zonder blozen herlees, bedoel ik), schreef ik bij wijze van lolletje. Ik noem je b.v. ‘De Moderne Ketterjongen’ (over A. van Duinkerken) en ‘Prisma en Dogma’ (over D.A.M. B.). Het zegt werkelijk niets, of je ergens hard aan werkt. De ‘Rebuten’ zijn in dit genre onovertrefbaar, omdat je er je heele persoonlijkheid zoo voordeelig mogelijk in hebt gerealiseerd. Je vlugschriften hebben dikwijls de zware, te hartelijke sonoriteit van iemand, die een publiek wil overtuigen door hun met een hamer op het hoofd te slaan. Dit had je eruit kunnen werken door te schrappen.

‘Rebuten’ is geen journalistiek. ‘Vlugschriften’ voor een deel wel. Het is alweer: luistert er een publiek, ja of neen? ‘Rebuten’ zijn onbestelbare brieven! En geen ‘vlugge en leuke stukjes’! Ik garandeer je, dat Barbarossa, die misschien over dezelfde talenten beschikt, absoluut niet weet, wat jij hier in die ‘Rebuten’ bereikt. Hij kent wel het recept, maar mist de persoonlijkheid, die het recept zijn waarde geeft.

Umwertung alle Werte: Spielerei is dikwijls het hoogste. ‘Ich würde an einen Gott glauben können, der Tanzen könnte’, zegt Nietzsche (of iets dergelijks). En heb jij die ‘Rebuten’ geschreven of niet? Ze zijn je ontsnapt; beter bewijs voor de waarde kun je je niet eens construeeren!!

Ik vergat een afspraak aan de statie te maken, omdat alles nog hals over kop ging. Jammer!

Veel hartelijke groeten, ook van A tot A

je Menno

Origineel: Den Haag, Letterkundig Museum