J. Greshoff
aan
Menno ter Braak

Kaapstad, 5 september 1939

‘La Verne’, Kloofnekweg, KAAPSTAD

Dinsdag 5 September '39

Beste Menno,

Hoe, waar en wanneer zal deze brief je bereiken? Zoolang de vliegdienst werkt zal ik er gebruik van maken. De ‘groote gebeurtenissen’ geven hier weinig of geen opwinding. Men heeft even gekibbeld over al of niet meedoen, tot de heer Smuts, Slim Jannie genaamd, het met een groote meederheid gewonnen heeft en de Unie dus dezer dagen op voet van oorlog gebracht zal worden; hetgeen vooral onaangenaam is voor de talrijke Moffen hier aanwezig, omdat deze in een kamp worden opgesloten. Men voorspelt, dat de voorstanders van de neutraliteit met deze gang van zaken geen genoegen zullen nemen en, gelijk in '14, op een opstand zullen aansturen. Maar gezien de deplorabele afloop van de vroegere rebellie, zal de animo daarvoor wel niet zo groot zijn en als er enkele dwazen zijn, zal het wel niet lang duren of ze zijn onschadelijk gemaakt. Ik lees de kranten met de grootst mogelijke voorzichtigheid. Ik begin van alles dadelijk de helft af te trekken en de rest vat ik dan cum grano salis op. Het is natuurlijk ons aller innigste hoop, dat er met het boevenpak van Berlijn grondig afgerekend wordt; maar ik maak me niet blij voor den tijd.

Van eenige arbeid is dezer dagen natuurlijk NIETS gekomen! Ik word opgejaagd door onrust; zal HOLLAND erbuiten blijven? Wat doen de vrienden nu, zitten ze erg te knijpen? Hebben ze maatregelen voor een eventueel noodzakelijke vlucht genomen? Waar steekt Henny M.?

Bestaat het Hollandsche Weekblad nog? Komt post aan? Daarbij komen zorgen voor de toekomst: blijven de bladen en tijdschriften belangstelling toonen voor wat ik ze leveren kan? Wat is al dat geschrijf nutteloos en kinderachtig bij deze universele ellende. Etc. Kortom ik ben verlamd. Ook in lijfelijken zin. Gisteren lag ik voor oud vuil op de divan. Daarbij hoogst prikkelbaar. Ook hieraan wennen we godbetert! Ik lees de Zauberberg en daar tusschen door, verplicht!, de Groote Zorzi!

Maar het is moeilijk daar het hoofd bij te houden! Ik leef in een wonderlijke mengeling van onbaatzuchtige en kleine persoonlijke gevoelens. Ik vind de algemeene toestand vrééselijk en kan er mijn gedachten niet van af brengen. En ik vraag me af wat er van ons moet worden, wanneer er geen inkomsten meer uit Europa vloeien, omdat alle aandacht voor de wereldgebeurtenissen is en er voor ander werk geen belangstelling meer bestaat. We kunnen het natuurlijk wel even uitzingen, maar dan is daarmede de kans op een rustige ‘ouden dag’ verkeken.

De berichten over Holland in de plaatselijke bladen is natuurlijk zéér sober!!! Ik snak meer dan ooit naar brieven!!! Die arme Eddy, die naar Indie ging gedeeltelijk om de oorlog te ontloopen en die als het een beetje wil in de Middelllansche Zee opgesloten zit!

Ik hunker naar eenig bericht over hem en het zal mij aangenaam zijn hem in gehouden haven te weten. Heden vliegpostontvangdag. Ik wacht dus met het verzenden nog even. Misschien is er bericht van jouw, dat om antwoord vraagt.

Geen luchtpost

Hou jullie je goed!

Veel liefs v. Ant

Geheel je

Jan

Origineel: Den Haag, Letterkundig Museum