Max Pallenberg †
Een komisch talent van den eersten rang

De tooneelspeler Max Pallenberg, wiens tragischen dood wij reeds in het Ochtendblad hebben vermeld, behoort tot een soort acteurs, die gewoon zijn over den tekst heen te spelen. In hun improvisatietalent ligt hun bijzondere kracht. Zij, die Pallenberg op zijn Nederlandsche tournee gezien hebben in Molnàrs ‘Eins, Zwei, Drei’, kunnen daarvan uit eigen ervaring getuigen. Pallenberg nam een zaal voor zich in door zijn optreden, waarvan de komische kracht vaak een tragische intentie verborg. Daarom heeft men hem wel eens vergeleken met Chaplin, al heeft zijn talent verder met dat van den bekenden filmspeler weinig gemeen. Als rasacteur kon Pallenberg ook genade vinden in de oogen van Max Reinhardt, aan wiens leiding hij zeker veel te danken heeft.

Max Pallenberg werd 18 December 1877 te Weenen geboren. Hij kwam in 1895 aan het tooneel; eerst was hij reizende, tot hij (na 1904) aan verschillende Weensche schouwburgen werd verbonden. In 1911 trad hij te München op in het Münchener Künstlertheater, terwijl hij gedurende den oorlog voornamelijk werkzaam was aan het Deutsche Theater te Berlijn; na den oorlog ging hij weer op tournee. In 1918 huwde hij met de tooneelspeelster Fritzi Massary. De nationale revolutie van 1933 maakte ook aan zijn carrière (Pallenberg was Jood) in Duitschland een einde; sedert dien verbleef hij meestal in het buitenland, vooral in Oostenrijk.

Van de bekende stukken van zijn repertoire noemen wij vooral ‘Familie Schimek’, ‘Die schöne Helena’, ‘L'Avare’, ‘Der Wau Wau’ en ‘Sechs Personen suchen einen Autor’. Zijn creatie van Mephisto in Reinhardts ‘Faust’-opvoeringen heeft eveneens een verdiende vermaardheid verworven.

H. Falkenfeld (‘Vom Sinn der Schauspielkunst. Eine Untersuchung an der Kunst Max Pallenbergs’ 1918) en de geestige essayist Alfred Polgar (‘Max Pallenberg’ 1921) hebben de gaven van dezen bijzonderen acteur gekenschetst. ‘Hij is speelgraag als een kat en als hij eens met een woord, een meubelstuk, een gedachte of een beweging aan het spelen gaat, speelt hij dat tot het einde toe uit’, zei Polgar van Pallenberg.

Een onverwachte dood heeft aan dit nog zoo vruchtbare leven wel een zeer ontijdig einde gemaakt.