J. Greshoff
aan
Menno ter Braak

[Kaapstad], 15 april 1940

No. 43

lettre décousue et enfantine

15 April '40

Beste Menno,

Je brief nummer zeven van 30 maart ontving ik heden 15 April, hetgeen dus behoorlijk vlug is. Eerst even de administratieve probleemen. Het blijkt dus dat je mijn 30 tot en met 37 in handen hebt. In je laatste brief, no. VI gedateerd 1 Maart en hier aangekomen 20 maart, berichtte je mij de ontvangst van 25, 26 & 27. Hieruit volgt dat de brieven gemerkt 28 & 29 je, althans vóór 30 Maart, niet bereikt hebben; ze zijn verzonden resp. 13 en 23 Februarij '40. <Dit zijn de twee eerste die wèg zijn - als ze komen, meldt het dan.>

Behalve dit verlate tweetal 28 & 29, zijn er nu nog onderweg de 38 tot en met 43. Ik ben door de omstandigheden <berichten over Holland> zoo verzenuwd dat ik als ik niet extra oplet ieder woord verkeerd tik!

Nu het antwoord op VII.

Je hebt natuurlijk intusschen bericht ontvangen van de goede ontvangst der portretten, welke al sedert geruimen tijd mijn kamer sieren. Die met de zwarte kat staat op mijn schrijftafel. Het zijn inderdaad bijzonder goede opnamen en ik was er duchtig mede in mijn schik. Maak je geen zorg over het verschil in brieflengten. Ik heb de ganschen dag niets te doen en jij hebt allerlei besognes van dringenden aard. Ik kan je niet zeggen hoe ik ernaar verlang berichten te ontvangen houdende romanarbeid en het opschieten daarvan. Je begrijpt hoe benieuwd ik ernaar ben. Twee dingen: is mijn Rauschning wèg??? (gestuurd? afgezonden?) Je begrijpt hoe ik ernaar verlang. Vergeet je niet mij zoo spoedig mogelijk een geb. ex. van je Duivelskunstenaar per post te laten zenden. Want per firma De Bussy duurt het maanden langer! Ja, AvR zond mij je stukje over het Plagiaat van de Standaard; maar ik weet, tot mijn diepe ellende, nog steeds niet WIE nu die HB is, Henry Beyle, hoewel ervaren in het plagiaat, is het niet. Wij denken nu maar dat het Herman Besselaar is!!! Vergeet vooral niet dit aan onze zielen knagende raadsel op te lossen. Van Wijk Louw en ik hebben veel genoegen aan deze zaak beleefd. Wat zou ik daar nu gaarne eens bij geweest zijn, met Eddy en misschien Jany en jou in Amsterdam, voor die antirassenhaat betooging van het zonderlinge quadrumviraat! Dàt zijn nu de kleine genoegens, welke ik hier zoo bitter mis. Onze correspondent van de NRC is <geloof ik> een gepensioneerde onderwijzer Van Rijn genaamd; een man die hier een zoo slechte naam heeft dat men mij van alle kanten sterk aanraadde hem vooral uit den weg te gaan. Ik ken de oude heer dus niet en het is best mogelijk, dat men hem belasterd heeft, doch zijn schrijverij is botpartijdig en geeft een bewust vervalscht beeld van de werkelijkheid. Wat je schrijft over het ‘vertrek’ is voor het grootste deel waar en door de praktijk bewezen. Inderdaad, een mensch voert zijn angsten en ergernissen overal mede. Maar ik kan je de verzekering geven, dat de Afstand toch een factor van gewicht is: gezegde angsten en ergernissen zijn niet zoo onmiddellijk en niet zoo ontstellend. Er treedt een algeheele verzachting van gevoelens en voorstellingen op. Daarbij komt in mijn geval, dat ik natuurlijk bevrijd ben van een massa nare corvées, die mij het werk bemoeilijkten. Ik heb nu ten minste tijd om een onbeperkt aantal uren achtereen mij aan mijn studie of werk te houden. Het gejaagde van mijn Brusselsche bestaan is wèg en dat is een positief voordeel. Het spreekt echter vanzelf, dat ik zelfs op zoo'n afstand niet onverschillig kan blijven voor de nieuwe gemeenheden in Scandinavië en evenmin voor de angst betreffende Nederland, die nu weer zéér acuut is.

Neen, Mefisto en Uys zijn twee antipoden. Hij is van een ontwapenende argeloosheid, enthousiast, zich zelf dagelijks opnieuw begoochelend. Lyrisch en boheemsch! We zijn zéér op hem gesteld. Ik regisseer nu een stuk van hem met een groep enthousiaste dilettanten. Geeft vrij veel werk, maar ik wou het Truida Pohl, Van Wijk's vriendin niet weigeren. Niet onaardig. Ik heb zulk werk na 1926 nooit meer gedaan. Ik ben èrg blij dat de Slaueditie zoo goed gaat. Hier is de voorinteekening ook bevredigend. Wil je vragen mij de Slauerhoff per post <extra verpakt> en NIET via De Bussy te doen toekomen. Ja, je hebt gelijk, het is dwaas om zich eenige illusie te maken over uitgevers en andere zakenlieden; maar c'est plus fort que moi: wanneer menschen zoo vriendschappelijk doen, kàn ik het niet over mijn hart verkrijgen die gevoelens te wantrouwen. En zoo loop ik er telkens weer in. Ik hoop dat Van Kampen mijn Rariteiten aanvaardt, dat kan dan tegelijk met jouw Tegenwoordigen verschijnen! Lage bloeddruk is volkomen onschuldig en zonder éénig gevaar; maar het maakt je alleen onoverkomelijk lusteloos en moe en onverschillig. Nu is het weer vrijwel normaal, schoon nog iets aan de lage kant. (105) Nijkerk heeft mij in zake Aldewereld kostelijk geholpen en gediend en ik ben hem daar zéér dankbaar voor. Wat jammer van je besluit Brandwacht!!! Je weet niet hoe veel goeds zooiets in de kleine kring der belangstellenden deed. Je kunt toch aan de hand van je Zondagsartikelen makkelijk een kroniek samenstellen, welke je weinig extra moeite kost.

Voor vandaag basta. Behalve een zakelijk iets.

De dichter C. Louis Leipoldt heeft een hier te land beroemd kookboek samengesteld onder de titel ‘Kos vir die Kenner’, dat volgens Aty, in deze zaken zeer thuis, uitstekend moet zijn. Het is een lijvig werk en een deel, maar een klein deel, ervan is typisch afrikaansch, mede vanwege de ingrediënten. Een met zorg gemaakte bloemlezing zou echter een bijzonder goed en apart kookboek vormen met veel uitstekende origineele recepten. Nu is de vraag deze zou Leopold of Zijlstra niet iets daarvoor voelen. Eenige bijverdienste is broodnoodig!!! We regelen dan wel de rechten met Leipoldt. Ze moeten dan een inleiding van Buning vragen, dan is de poëzie dubbel in de keuken vertegenwoordigd! Doe je best dat ‘voor mekaar’ te krijgen!!!!! De uitgever kan van te voren de omvang bepalen. Het boek zelf is een kleine vierhonderd compacte blz. Men kan er bijvoorbeeld tien vel uitkiezen, of twaalf, of vijftien. Net wat de heeren willen! VERGEET DIT NIET

En nu tot spoedig!!!! Héél veel liefs van ALLEN veelhandig jullie beider

Jan

In zake Het Hollandsch Weekblad heeft Simon zich BIJZONDER vriendschappelijk en correct gehouden. Ik ben hem daar zéér dankbaar voor. We zijn dadelijk tot een volmaakte overeenstemming gekomen.

Potverdrie, wat hebben die moffen daar in het noorden op hun falie gehad. De Royal Navy is goddank niet voor de poes. Het ziet eruit of ze daar in Noorwegen een leelijke pijp zullen rooken, de heeren moffen, die alles behalve nu juist heeren zijn. Je kunt je niet voorstellen hoeveel goed zulke berichten je doen!!! Het is een groot échec en ze zitten daar in een val! Hoerah!!!

Origineel: Den Haag, Letterkundig Museum