Menno ter Braak
aan
Maurice Roelants

3 oktober 1935

3 Oct. 35

Beste Maurice,

Aangezien ons door den uitgever is meegedeeld, dat jullie de samenwerking opzeggen, waaruit voortvloeit de consequentie van het einde van Forum, heb ik bijgaand memorandum opgesteld, waarin ik mijn lezing van het conflict uiteenzet tegenover die, welke vervat is in den brief van Nijgh & van Ditmar aan mij, d.d. 1 Oct. j.l. Copie van dien brief is ook aan jou gezonden. Deze uiteenzetting spreekt verder voor zichzelf.

Het zou mij bijzonder aangenaam zijn, wanneer de Vlaamsche en Ned. redacties in het laatste nummer een gemeenschappelijke slotverklaring konden publiceeren, die duidelijk is (en zoo nodig uit twee gedeelten, een Vl. en een Ned., bestaat), maar geen overbodige details, die alleen de betreffende personen aangaan, onder het publiek brengt. Mocht de Vl. redactie er onverhoopt op gesteld zijn, haar lezing van het geval tot in finesses publiek te maken, dan zou ik verplicht zijn de mijne daartegenover te stellen. Ik voel weinig voor deze onverkwikkelijke nakaarterij. Wat is jullie meening dienomtrent?

M.v.gr.

Menno

Forum zal aan het eind van den loopende jaargang ophouden te bestaan.

Aangezien tal van voorbarige berichten in de dagbladpers hebben gecirculeerd en zelfs tot even voorbarige commentaren hebben geleid, meenen wij er goed aan te doen de uiteenzetting over de gebeurtenissen, die tot de opheffing van het tijdschrift hebben geleid en die wij aan onze lezers verschuldigd zijn, reeds in deze voorlaatste aflevering te laten verschijnen.

De samenwerking tusschen de Nederlandsche en Vlaamsche redacties, die gedurende twee jaar de basis van Forum's bestaan heeft gevormd, was aangegaan op den grondslag van wederzijdsche onafhankelijkheid bij de beoordeeling der bijdragen; een dergelijke onafhankelijkheid scheen beiden partijen gewenscht, omdat zij, hoewel op meerdere punten verwantschap gevoelend, de bestaande verschillen tusschen Noord en Zuid niet wilden veronachtzamen.

Tusschen beide redacties is geruime tijd geleden een meeningsverschil ontstaan over een bijdrage, die door de Nederlandsche redactie met algemeene stemmen was aanvaard; de katholieke leden van de Vlaamsche redactie meenden op grond van de strekking dezer bijdrage, die volgens hen in strijd kwam met de katholieke zedeleer, bezwaar te moeten maken tegen publicatie. Aangezien de Vlaamsche redactie van oordeel was, dat onderling overleg in dezen tot niet-plaatsing door de Nederlandsche redactie moest leiden en de Nederlandsche redactie, hoewel tot eenige formeele concessies bereid, zich op het standpunt stelde, dat zij op de door haar genomen beslissing niet kon terugkomen zonder een ernstig precedent te scheppen, dat een inbreuk zou beteekenen op den grondslag der wederzijdsche samenwerking, kon het hangende geschil niet tot een goede oplossing worden gebracht. Dus moest besloten worden de uitgave van Forum te staken; een voortzetting van het tijdschrift onder leiding van de Nederlandsche redactie alleen kon in verband met de tijdsomstandigheden niet wenschelijk worden geacht.

Beide redacties stellen er prijs op door deze verklaring de loopende geruchten tot hun juiste proporties terug te brengen. Zij ontkennen niet, dat het tusschen hen gerezen verschil van principieelen aard is, maar willen tevens vaststellen, dat tot het opheffen van een tijdschrift, waarin beide partijen overigens steeds in goede harmonie en met toewijding konden samenwerken, niet dan na langdurige discussie en met groot leedwezen is besloten. Zij wenschen voorts hun wederzijdsche vrijheid niet te hernemen, zonder een woord van zeer hartelijken dank aan de lezers van Forum, die door hun steun de uitgave gedurende tal van jaren mogelijk hebben gemaakt.

B.M.

Conceptverklaring voor het Nov. nummer, die naar ik hoop door beide redacties worden onderteekend. Zou je mij dit concept zoo spoedig mogelijk (er is haast bij) terug willen zenden met je ev. amendementen in margine?

Ik zend een doorslag van dit concept aan Herreman. Willen jullie voor hetzij snelle doorzending aan, hetzij toezenden van een copie aan Walschap en Gijsen zorgen? Ik heb het razend druk en kan onmogelijk meer doorslagen typen. Bij voorbaat dank voor snelle behandeling.

H.gr.

M.

Origineel: Antwerpen, Letterenhuis