De man die te veel wist

Boeiende film van Alfred Hitchcock Peter Lorre als kidnapper
Apollo Theater

Alfred Hitchcock is hier te lande voornamelijk bekend geworden door zijn uitstekende film ‘39 Steps’; een thriller, maar een veredeld specimen van het genre, dat zich van de gewone exemplaren onderscheidde door een zeer geestige behandeling van het materiaal en een niet alleen spannend, maar ook psychologisch interessant scenario. De film had een zekere volmaaktheid, zooals in een dergelijke categorie b.v. ‘The Whole Town is Talking’ of in een nog betere familie ‘Mr Deeds Goes to Town’ (een kostelijk filmaequivalent van.. Van Schendels ‘Rijken Man’, deze week nog eens in Odeon te zien).

In deze nieuwe film heeft Hitchcock een motief gekozen, dat veel overeenkomst vertoont met dat van ‘39 Steps’. Ook hier een man, de onschuldige toerist Lawrence, die tegen zijn wil betrokken wordt in een mysterieuze moordzaak. Een bende samenzweerders schiet een agent van den Geheimen Dienst neer, die hun plannen om den diplomaat Ropa te vermoorden, op het spoor is gekomen. Lawrence had met dezen agent omgegaan zonder zijn rol te kennen, en door den moord krijgt hij een inlichting, die hem materiaal in handen speelt over de samenzwering tegen den diplomaat. Dus is hij voor de bende gevaarlijk, en men ontvoert zijn kind. Om het leven van zijn dochtertje te redden, kan hij de politie geen inlichtingen geven; hij gaat er met een vriend op uit om de verblijfplaats van de ontvoerde te vinden. Het belangrijkste deel van de film is nu gewijd aan de afwikkeling van Lawrences ontmoeting met de gangsters en van den moordaanslag op Ropa in Albert Hall, die mislukt. Dat alles terecht komt, nadat er de noodige lijken gevallen zijn, behoeft, gegeven het soort, wel geen betoog.

Dat Hitchcock zijn vorige film geëvenaard of overtroffen heeft, kan men zeker niet zeggen; maar dat ligt meer aan de zeer goede qualiteiten van ‘39 Steps’, die het thrillergenre eigenlijk te boven gingen, terwijl deze nieuwe film zich nauwer aan de grenzen van dat genre houdt. Het scenario is niet zoo tot het eind toe speelsch als dat van ‘39 Steps’, maar het is toch zeer spannend, en wat meer zegt: ook de verfilming van het scenario is op het peil van Hitchcock, wiens stijl men hier duidelijk herkent. Hij houdt van bizarre combinaties en plotselinge verrassingen, die de spanning van den thriller breken en ophouden door telkens de aandacht te vragen voor een ‘divertissement’. De wijze, waarop hij zijn spelers in bedwang heeft en ondergeschikt maakt aan de regie, verdient bewondering. Geestige vondsten als b.v. een gesprek tusschen den Engelschman, die geen Duitsch, en den liftboy, die geen Engelsch verstaat, of de combinatie van een eeredienst van zonaanbidders met een zeer oneerbiedigen dialoog, zijn bizonder talrijk. Zij boeien op zichzelf, ook afgezien van de historie waar het om gaat.

Peter Lorre speelt Abbott, den leider der bende, met de soberheid, die hem een overtuigende misdadigheid doet geworden. Leslie Banks als Lawrence is zeer goed, Edna Best als zijn vrouw minder bevredigend. De andere rollen zijn door zeer bevoegde krachten bezet. Maar de stijl van Hitchcock is toch de voornaamste attractie.

M.t.B.